Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
DOWLAIS. I .,.,
DOWLAIS. Moriah.—Nos Sadwrn, Ebrill 3(hin, eynnaliwyd cy far foil cyhoeddus, dan nawdd y Gymdeithas Eenyd'dol, pryd y cafwyd amryw o draethodau gwir dderbyniol, gan y bechgyn ieuainc. Hwn Oedd y diweddaf o'r gofres y tymhor hwn. Rhoddodd Mr. S- Edwards. Horeb, a'i birty, en •gwasanaeth'. y 'rhai a gSnasant yn soniarus. Idywyddwyd gan Mr. James, Hebron. Digon yw dweyd ei fod ef yn ei hwyl arfcrol. Cyfarfod y plant.-Nos' lau, y 5ed o'r mis hwn, eynnaliwyd cyfarfod hynod o I ddifyr mewn cyssyllt:ad a'r Gymdeithas Gynnilo perthynol i Want yr ysgol Sul. Gan mai yn Mai mae pen y fiwyddyn, daeth i ben eleni etto. Cafeddpdb plentyn psrthynol i'r Gymdeithas inns a llaeth cyn dechreu y cyfarfod. Hefyd, teimlai y plant a'u rhioni fod arnynt ddyled fawr i'r brawd ieuauc Thomas Davies, am ei ymdreoh a'i ffydd- londeb diflino fel ysgrifenydd y Gymdeithas uchod. Belly, gwaith cyntaf y cyfarfod oedd cyflwyno anerchiad, wedi ei a(iduriio yn y mocld goreu, iddo., gan Mr. T. Davies, Mine Agent, yr hwn oedd yn oynnwys p»rch a theimladau da y plant a'u rhieni tuaar ato fel ysgrifenydd da a gofalus. Derbyn- iodd Mr. Davies yr anrheg mewn teimladau gwylaidd a diolchgar iawn. Yna aethpwyd yn mlffen a phrif wnithy cyfarfod, sef rhanu y swm o £83 rhwng y plant. G-wnaed hyn gan Mr. T. Davies, ysgrifenydd, Mr. J. Evans, trysorydd, yn oael eu cynnorthwyo gan Mr. T. Jones. Ymad- awodd y plant yn oriawn o ymborth, arian, a Ilawenydd nid byoban. Mae y Gymdeithas hon ynmyned arlei chynnydd bob blwyddyn. Marwolaeth.—Dydd Llun, Ebrill 2il, bu farw y brawd ieuainc anwyl a hoff; Banter Davies, o'r ddarfodedigaeth. Dydd Irtu canlynol, claddwyd ei weddillion marwol yn nghladdfa Pantcoedivor. Gwasadaethwyd ar yracblysur gan yr hen batriarch J. Jones; Dowlais. ¥r Arglwydd fyddo yn nodded i Mr. a Mrs. Davjes, yn pwrneb colli tri o'u bechgyn yn ystod j deunaw mis diweddaf Dammain. Dydd Sadwrn. Ebrill 30ain, syrthiodd darn o dir. ar haulier, a weithiai yn mhwll glo y Vochriw. a chaiodd ei ddiwedd yn y man. Tuag un ar ddee: o'r gloch, y nos hono, oymmerodd ffrwydriad leyn yrun pwll. a Dadd- wyd daw hosier, acun-ar-bumtheg o geffylau. Ni ddygwyddodd dim o'r fath o'r blaen, ac ni wvddis jjafodd y cymwierodd hyn le chwaith. Ymdden- gys fody gwaith o dan arolygitaetb dda. ■ T. J.
|r CWRDD MISOL CWM EHYMNI.
|r CWRDD MISOL CWM EHYMNI. CynnaIiwyd y cwrdd uchod yn y Bedwas, Mai 9fed a'r lOfed. Pregethwyd gan y brodvr Davies, Brithdir; Jarman, Deri; Jones, Tongwynlas (ar y pwne) Haddock, Twyngwyn Williams, Hen- goed Rowlands, Caerffili; Davies, Argoed; a Richards, Machen. Yn y gynnadledd, ar ol cwrdd y borea, penderfynwyd :— 1. Fod v cwrdd nesaf i fod yn Ifhongwynlas, Mehefin 13eg a'r 14eg. 2. Fod y Parch. T. E. Rowlands, Coerffili,, i bregethu^ ar y pwnc, sef, Y pwysigrwydd i gre- fyddwyr i ddarllen a chwilio yr Ysgrythyrau, I ar gyfrif eu rbagoriaeth ar holl ysgrifeniadau dynol." I 3. Fod y brodyr Haddock, Twyngwyn, a I. Davies, Argoed, i bregethu y noson flaenaf. I. Cafwyd cyanulliadau lluosog, a chyrddau dymunol iawn. W. JOKES, Ysg.
CYFAEFOD CHWARTEROL MON.
CYFAEFOD CHWARTEROL MON. Cynnaliwyrr y cyfarfod hwn yn Llanddeusant, ar ddyddiau Llun a Mawrth, Mai yr 2il a'r 3ydd, 1870. Cafwyd cynnadledd am ddeg a dau dydd Llun. Llywyddwyd yn y boreu, yn absenoldeb J. Palmer, Ysw., gan y Parch. J. Williams, Rhydwyn ac yn y prydnawn, gan Mr. Palmer. Ymdriniwyd a gwahanol faterion, a phenderfyn- wyd y pethau canlynol:— I 1. Fod yr holl faterion a fwriedir ddwyn i sylw cynnadledd y^gymmanfa nesaf i gael eu hanfon i'r ysgrifenydd erkyn yr 31ain o'r mis hwn, a'* bod i gael eu hargraffu s'u dychwelyd i'r eglwys wyth- nos o leiaf eyn y gymmanfa. 2. Fod taflen ey frifon pryniad capel Ainon a'r tir, a ddarllenwyd gan J. Lewis, V sw., yn hollol foddhaol, a'i bod gafwyd ar y pryd tuag at dalu y gweddill o'r ddyled, i gael euhargrafiu, a'u hanfon i'reglwysio hyn i'r cymmanfa. 3. Fod y Parchedigion J. Williams, Rhydwym, a J. Parrish, Llanr-chraeth, yn cael eu pennodi i ymweled a Chaergybi, er edrych dros weithredoedd capeli y sir, a dyfod â'r hanes i gynnadledd y gymmanfa nesaf. 4. Fod y brodyr ieuanc J. Jones, a J. Hughes, Llangoed, yn cael eu cydnabod yn bregethwyr ojnnorthwyol yn ein pbth. Mewn cynnadledd a gynnaliwyd boreu yr ail ddydd, pasiwyd :—Fod diolchgarwch y cyfarfod yn caei ei gyflwyno i'r Rarch. D. Hughes, Pen- sarn, am ei bregeth dda ar Ddyledswydd aelodau eglwysig i gadw e'l cydgynnulliad crefyddol," a'n bod yn dymuno arno ei phregethu yn ngwahanol gapeli y sir, a'i hargraffu yn y Oreal. — Y GWASANAETH OTHOEDDirs.. Darllfnwyd a gweddiwyd gan y brodyr O* Owens (T.C.), H. Hughes, Rhuddlan; H. Wil- liams, Bethesda; a J. Jones, Llangoed; a phre- gethodd y brodyr G. James, Llangefni D. Hughes, Pensarn L. W. Lewis, Cemaes W. E. Jones, Brynsiencyn J. James, Bontripont; J. Williams, Rhydwyn; L. James, Rhosybol; a W. E. Watkins, Amlwch. Cafwyd cy/arfod tra Uewyrchus. Yr oedd y cynnulliadau, yn hynod luosog, y gweddiaa a'r pregethau yn effeitkiol, a'r gwrandawiad yn astud. Da genym weled Mr. Parrish mor gysurus, a'r eglwysi dan ei ofal mewn eyflwr mor foddhaol. Hyderwa y bydd y cyfarfod hwn yn gysur i'r eglwys yn Llanddeu- sant, ae yn foddion i g&el eneidjau at y Gwaredv^r. ISAAC JAMBS, Ysg.
ST. CLEARS.
ST. CLEARS. Ymfudi-ad i Ameriea.—Nid ya ami y mae ymfudo ya bod o'r lie hwn i America, a hyny, fe ddichon, am y rheswm y bernir yn gyffredin fod y lie y t»a y-fi ogystal a gwlad eang- y gorllewin. Fedd bynag, daeth y brawcl1 Stephen Eicton, gynt ,.0 tCraedyrhiw, ger St. Clears, i'r dybiaeth fod Atnenga, lawer yn well, a phenderfynodd YIn- adael; ac erbyn hyn, os ctEfodd rwyddineb, y mae fwy na, banner y ffordd yno. Gan ei fod wedi bod am amryw flynyddau yn aelod selog, yn dcliacon ffyddlou, ac yn flaenor cemu defnyddiol, gyda'r Bedyddwyr, daethwyd i'r pendrfyniad i wneyd tysteb iddo, fel arwydd o barch tuag ato ardi ymad-awiad a nos Fercher, Mai 4ydd, cyn- lialiwyd cyfarfod cyhoeddus yn nghapel Seion, i'r "perwyl o'i chyflwyno iddo. Erbyn f o'r gloch, yr oedd tyrfa luosog wedi dyfod yn nghyd, a. chymmerwad y gadair gan y Parch. D. Richard^ y gweinfdog, yr hwn, wedi agor y cyfarfod mewn araeth ferl a a.rchymynodd i list y tanysgrifiadaut at y dysteb gawl ei darllen; a chafodd y swm o :S 11 98. ei roddi i'r brawd mewn alwar (purse) hardd, o wneuthuriad y foneddiges ieuanc Miss J. Bowen, ja/erch Mr. J. Bowen, Merchaat, o'r lie tewi, yr boa sydd yn awryn aros ynNghaerdydd; ae er ei bod yn absenol yn y eorff ar yr achlysur e gfflwyniad y rhodd, etto yr oedd yn bresenol yn yr ysbryd. CyHawnjvyd ceremony y cyflwyniad mewn modd deheuiz gan Miss Anne Thomas, Llvyynpiod. Diolchodd y brawd Picton yn wrew- og am y p«rch & ddangosid iddo, a chafwyd amryw areithi&u bywiog gan sthrafwon yr ysgol Sabbothol ac ereill yn ystod y cyfarfod a di- ■Aoddwyd drwy weddi a chana y pennill caa- f Ffarwel, gyfeillion anwyl iawa, Drcs enyd techuu ni 'madawn, Eenffyck i'r dydd cawn etto gwrdd, Yn Salem try oddeuta'r bwrdd. UN OEDD YN ^SESENOL.
GLYNCEIRIOG.i
GLYNCEIRIOG. Mae y lie uchod wedi dyfod i gryn enwogrwydd trwy ei gyssylltiad &'r Bedyddwyr. Mae yma hen achos ganddynt, as y mae yma lawer o ddyn- ion enwog wedi bod yn gweinidogaethu yn ystod y ganrif ddiweddaf, a dynion enwog wedi eu magu yn yr eglwys. Mne yn dda genymallu hysbysu, er fod yr achos yn hen yms, had yw yn gwanychu, nac yn colli ei ddylanwad ond i'r gwrthwyneb, mae yn dS.1 ei lewyrch cynhenid, ac yn dra Uwyddiannus yma yn bresenol. Dydd yr Arglwydd, Mai 8fed, am hanner awr wedi un, yn y prydnawn, aethom i waered i lan afon Ceiriog, He y gwelsom dorf luosog yn dysgwyl am y Pnrch. W. Evans, i weinyddu yr ordinhsd o fedydd, yn ol gorchymyn Brenin Seion, ac esiampl ei Apos- tolion. Yn mhen deng mynyd, wele Mr. Evans yn dyfod a bachgen ieuanc wrth ei ochr. DarllfHodd y 3add bennod o Fatthew, a gwnaeth sylwadau tarawiadol aceglur arni. Yna ar ol canu, aeth ef a'r brawd ieuanc, ill dau i'r dwfr, ac efe a'i trochodd ef. Am chwech. hwyr yr un dydd, yn yr addoldy, traddodadd Mr. Evans ei bregeth ymadawl, oddiar y geiriau, Yr ydwyf yn eich gorchymyn i Dduw, ac i air ei ras ef, yr hwn a ddichon adeiladu."&c. Cafwyd pregeth bwrpasol ac effeithiol iawn, yn dangos yn amlwg ei fod yn meddu teimladau da at y frawdoliaeth. a'i fod hefyd yn dymuno eu cynnydd yn mhob rhinwedd a grasusau crefyddol. Yr oed(I y capel yn orlawn o wrandawwyr lastud,, a llawer o honynt iwedi dyfod filltiroedd o ffordd. RItoddoetd y ganghen yn Dolywern y gwasanaeth i fyny, er mwyu cael y fraint o glywed ei gweinidog llafurus am y waitb ddiweddaf efallai, yn ei gyssylltiadau diweddar. Yn y gyfeillacb, ar ol yr oedfa, rhoddoddMr. Evans amryw gynghorion ymarferol, pwysig, a gwerthfawr i'r frawdoliaeth yn y lie. Nos Fawrth, Mai lOfed, am saith o'r gloch, ar ol anerchiad ysgrythyrol, gan y Parch. H. Jones, A.C., Llangollen, cawsom yr feyfrydwch o edrych ar y Parch. W. Evans yn bedyddio dwy chwaer ieuainc. Q herwydd amgylchiadau, lluddiwyd y ddwy i ufyddhau y Snbbotli blaenorol. Oddiwrth yr afpn, cychwynodd y doff luosog tua'r oddoldy, Ile yr oedd farrvel meeting i gael ei gynna), a thestimonial i gael ei gyflwyno i Mr. Evans. Dcchreuwyd amhannerawrwedisaith, trwy i'r Parch. Maurice Edwards, Treffynnon, ddarllen a gweddio. Ar ol canu emyn, traddododd Mr. Edwardsanerehiitd byr, ond pwrpasol, ar yr hyn ag oeddym wedi bod yn Ilygad-dystion o'i gyflawniad y pwysigrwydd o ufyddhau i ordin- hadau'r Brenin Iesu, yn nghyd a'r pwysigrwydd 0 fyw yn gyfatebol i hyny wed'yn. Ar ei ol, galwyd ar y Parch. Mr. Jones i lefaru gair, a llefarodd ychydig yn fyr a chynnwysfawr. Dywedai fod yn dda ganddo ei fod wedi dyfod i'r' Glyn, i jweled a chiywed y pethau ag oedd ya cael eu cario allan. Yr oedd yn ddiolchgar i Dduw am a welodd a theimlai yn llawen wrth gael ar ddeall eu bod yn bwriadu anrhegu eu gweinidog, ar ei ymadawiad o'u plith. Nidoedd ef am golli amser i siarad llawer., i'fin fod arno awydd i gael gweled cyflwyniad yr anriieg. Wedi hyny, galwodd un o'r brodyrar Mrs. Morris, Factory Ucha, i gyflwyno y god, a'i chynnwyaoaur ac arian, i Mr. Evafs. Dywedai fed y gorchwyl yn ddyeithriddi hi, er, itad oedd yn anfeawdd ei wneyd, oddigerth fod y, god yn drwm iawn. Os felly, byddai raid caet help un o'r brodyr. Yr oedd yn dda; ganddi hi gael y fraint a'r eyfleust-ra i anrhegu Mr. Evans, .dros yr eglwysi; a: gobeithiai y cai fyw i'w defnyddio yn briodol, ac y byddai ya ddedwydd yn ei le newydd. Derbyniodd Mr. Evans yr anrheg yn wylaidd a goetyngedig. Cydnabyddai yr eglwys, a phawb ag oeddynt wedi dangos eu teimladau cynhes, a'u caredigrwydd brawdol tuag ato. < Byddai yn sicr o'i defnyddio yn briodol. r Wedi i'r Parch. H. Jones, M. Edwards, a Mr. B. Roberts, anerch y cyfarfod, eyfododd y Parch, W. Evans, a dywedodd fod ei feddwl a'ideimladau ef yn gymmysxedig o dristwch a llawenydd. Tristai wrth feddwl am ffarwelio" & brodyr, chwiorydd, a chyfeillion ag oedd mor hoff gan- ddo, yn nghyd ii maes ei lafur. G-ofidiai hefyd na fnasai wedigallu gwneyd rUagdr o ddaioni yn yr eglwya a'r gymmydsgaeth; llawenhai wrth weled nad oedd ei lafar wedi bod yn hollol ofer, iddo gael y fraint 0 fedy,ddio amryw, a chltel y fraint hefyd o wekd amryw o afradloniaid yn dychwelyd yn ol i dy en Sad..Teimlai yn hyfryd, ac yn ddiolchgar ieDdùw, am y teimladau da a amlysenfc tuag ato ar ei ymadawiad. Dymunai yntau ddangos yr un teimladau tuag atynt hwythau. a Duw yr heddweh fyddo gyda'r frawdoliaeth ya y Glyn. Terfynwyd y eyfarfod trwy weddi gan Mr. Edwards. Efallai y dylaswa ddweyd i mi weled llythyr oddiwrth y Parch. J. ft vans, gweinidog parchas y Trefnyddion Calfiaaidd, yti gofidio o herwydd na allasai fod yn y cyfarfod. Dadganaiyntauy parch dyfnaf i Mr. Evans, ya nghyd a'r dymuniadau goreu iddo ar ei ymstdawiA4 • IQAK MEDI. —^ r-
[No title]
Dysgwylir Brenin a fhywyssgea Belgium i gyrhaedd y wlad hon yr Wythaos hon, ar ymwel iad a'r Freaines. Y mae Brenines Lloegr, Brenin Prwsia, ac Amherawdwr Rwsia, wedi anfdn Uongyfarchiadaii at Amkerawdwr Napoleon, o herwydd methiant y cyjsllun i'w lofruddio. Dydd Mercher, Mai lleg, agorwyd aâeilad, newydd Prif-ysgol Llundain, yn Burijitgton Gardens, gan y Frenines yn be,r,sonol, yn ngwydd torf fawr & bobl barehus. Ymgasgl#dd llu;f.vs mawr 0 bobl ar yr heolydd yr eedd y Frenioes yn myned drwyddynt, er cael golwg arni. Dydd LInn cyn y diweddaf, danfu i faehgpt deuddeg oed, o'r enw William Coliaan, dauio Kitttchen ar yr heol yn Llundain, a'i thaflu i gerbyd oedd yn myned heibio ar y pryd in [lwythog o wellt, ond elai y gyriedydd yn mlaen yn hollol aawybodol o hyny hyd Des y llefw" d !.r ei ol gan bobi yr heol. Ni chafwyd prin uinser ryddhau y ceffyi o'r ceroyd cyn i'r fflamiau ei aiweidiou Dywed y North German Correspondent fod rhyw sibrwd yn niysg Pabyddion Hungary yn oghylab sefydlu eglwys annibynol iddynt eu ktunain. Er mai ayda r Uea|wyr y decbreaodd y irycbfeddwl, y. mae yn cael ei gwleddu gyda Matr ;&n y clerygwyr itmddol, y rhai sydd yn grudd- :aw. o dan yr iltM. dram a osodir arnynt gan eu t juwchafxaid. 4
I TY YR ARGLWYDDI.
TY YR ARGLWYDDI. .Pj',7d. Mawrth, Mai 10.—Cafodd y mestir » ddifreinio Beverley. Bridgwater, a Norwich, ei ql /i J? -o, Walth ^nfcaf- P«eiodd mesur 7 ow-'ddia Rbytel cirwy y pwfllgor. IJydd Iatt.-Rhoddwyd y'canistsd broninol, !rL r PrW7, rr Mesur Cenedlaethol. ac I Preifiit ereill. DVWS T IF,/TMEW" AFEB,'AD I M Airlie, Llywodrap^i ^otl. mesur dan ystyriaeth V teithiol or r'ieo'eiddo masnach hawker'* ,,Sr'Memr ?mot' WstrJs It Ji,fussals all walth. Wesur Trosfjlwvdiliad ,a^8iod^^eSur J Pjagota drwv bwyllgor, » d«rllenwyd Mesur Addv.s? Ardwydd Strathedert yr ail walth Dywedai Iarll Granville,. fodd bynag-, nacl oedd yn ddymunol ify«ed vn mhellach yn mlaen ar raesur, hrd nes gorpheaid & naesnr Addysg Mr. Forsler yn y Ty arall, 0 v Dygotid Ardaiydd Salisbury fesur i rnevnt, i ryddhau .wardeniaid Eglwysig oddiwrth dalti rliai eofynwn a arferid gael o'r dreth eglwys. Daillenwyd y mesur y waith gyntaf, ac ynagohir- lodd eu barglwyddiaethau rjg
TY Y CTFFREDIJT. * *11
TY Y CTFFREDIJT. *11 r IhJnJ Mai —Wedi i fesur tir yr A11 dan sylw, a,c i'r adranau gad alinn'18!^ cJnnTgi >dd y Llywodraeth adael Tirr^^an hon oedd yn rhoddi hawl i'r Tirfeddiannwyr roddi les yn He hwn, yr hrn » lanwydfan fwyafrifo !02.
Y TTK3 EL (Ballot).
Y TTK3 EL (Ballot). ■ Årdalydd Hartington a ddaeth a mcrsur i mewn 1 ddiwyaio y duM ° ddwyn yn mlaen etholiadaa seneddol, yr hwa, meddai, oedd wedi ei seilio Yn benaf ar annogaothau y PtsyHgor Detholedi?. Yn un peth, fodd by nap, yr oedd vn hollol crroes « hyny sef diddymiad nnminatiions cyltoeddas. Y n lie y seremoni ffyhoeddwd breseHol. yr oedd Y mesur hwn yn cynnyg erfundretn o nomination* preifat yr ymjeiswyr, a'r *eb fyddo yn eu cvnnyg a u heilio, yn unig 1 i0d yn breser;ol. P^n 'ddet rod! eedd y retnming-officer i ben. aHmt j aWr r?W d,?iw,"n0(' i dderbyn nomi*' r^geiS,W-,r1"' wefli eu harwyddo gan v cyw £ d/r fl,ydd'. SC WHh « rtholwyr ereill. > f byddai raid i"r ymgeiswrr fel o'r blaes aalueu treulion eu bunain, sylw-dd yr Ardnlydd L'ywadraeth wedi penderfyr,u annoer f T?i fab«-ysudu y Tugel. Wrth svlwi ar y gwrfh- adadleuon a ddygir yn erbyn y Tugel, dywedo^, ML. J ^raiad yn nfhylci ymddiriedae'r ,"hoeddus wedi pwyso gydag ef am hir !llmse1', oedd ef tn dal fod purdeb, t>welwch, k etholiadol, yn llawn mor bwi-sic a cbf' ?fli,SrWydd Mewn ploidlei'sio; ac yr oed<? ° M • dati^os. pan yr elai i angenrheidrwydd am-bleidieisio dirgel heibio, y byddai terfyn^o cae ei roddi ar bleidlais ddirgel, ae st wnai yr nn dyn feddwl am gelu ei-bleidiai«* biaradodd yr Ardalydd yn fa th ar yr wtthddadl J ugel yn ffsfriol i lwgr wobrwyaeth a phef" sonohad gcllid adnabod pob pleidlais gan Lj? C,rf Ojliawiider, yn nghyd ag amhossiblrwydd hollol 1 neb aritll adnabod y blei'iliis, nc e^hirodd y drefe ° DugeI a gyi-in-vgid yn y mesar. Bydd 1 t rciurning-officcr ddarp.tru nifer digonol o leoedd pleidicigio, gyda swydddg o eiddo ei hun 1 ywyddu vn mhob nn. Bydd y papjrau yn debyg i check rr ariandy—-y paprr #'r counterfoil yn dwyn yr un rlitf, ond un af 1 wyne!), a'r 1lall ar y cern. Bfdd i'r svrvddo, ywrddol, wrth roddi y p.,ipvr i'r' pleidleisi^ roddi ei rif i bwl" tr y counterfoil; «c yna ) pleidleisiwr, ar ol ymneillduo i ystafell breifa* dynu altan enwau yr ytngeiswyr nad oedd efe 1* pleidleisio drostynt. a ddyehweia, ae yn ml-irtseja. y deb y retnming-officer, rhydd y papyr T°- gist. Ar ddiwedd y pleidleisio, bydd i'r retM^ ing-officer agor v ballot-box, dadblyga y papy**? yn mhreserioldeb goru«hwylwyr yr ymgeisy^ hwynt i fyny, ae IUlfolla hWJnt i'I' ?'dtt'1'ni1eÇ 'ala officer. < Ganddo ef cyfrifir v pleidleisiau, a dafr f genir a chyhoeddir y canJyniRd. Bydd i'r J swyddogion aiafon y counterfoils vn uniongrfcbOu 1 spife'ivdd y Goron, a bydd i'r pleidleisio hefyd, ar ol eu cyfrif, gael eu hasi" yno gaa y returning-nfficer. Trwy y yma, ceid perff^ifch aidirgelwch, tra, os p'eidlaig, ac y dangosid ei h«d yn ddrwg o ys Cyfia'nider, gellid ei hadnabod yn ba^.iu ?drwy y rhif cofreatredig ar.y counterfoil. Byd^l„ mesur hef«l annghyfreithloai (iefnyddio fel ystafelloedd pwyllsorau, &c.. a chyhoea uarhyw draal gan ymgeisydd, pa mor bynag, yn lygredig, os na ddodir hi i lawr cyfrifon. Dywedodd sad oedd y mestar yn wneyd fig etholiadau cyngborau trofot; ac, gwahodd awgrymiadau er diwygio y mesui*, 1 fynodd trwy hyderu y byddai i'r mesur f/8, gryn ffordd i sicrhau rhyddid, purdeb, a tha^ wch e< holiadol. Mr. Leatham a amlygai ei fanylion v mesur, ya enwedig gyda natur ffaith trefn y pleidleisio dirgel. Suasai ya "y ganddo ef gael Mesur Tusrel pur a syml, a odai dynu yn ol ei fesur ei hun yn ffafr hwik Yn ystod dadl for a ddilynodd, dywedodd « 1 Newdegate y byddai iddo barhau ei i i'r Tugel. Mr. Beresford Hepe a obe,itbiai na thrcfn y Prif-ysgolion obleidleisio gyda au.—Mr. Fawcett a wawdiai droedigaetb 00f rhai o affiod^u y Llywodraetih ar y ballo<"> lai nad oeddid yn cynnyg taflu ccretau yr ar yr ethol wyr. f yc Mr. H. James a ddywedai y byddai iddo, y ail-ddarlleniad, gynnyg penderfyniad i bleidlais ddirgel yn fwy dirgel. Mr. Whitbread a siaradodd 0 blaid y Mr. Cross ac Arglwydd C. Hamilton yn ° Mr. Gladstone, mewn atebiad, a bys&y900(id4 byddai i'r Prifysgolion gael eu heithriad« j wrth AYeithrediacl y mesur, ac adgofiod' ife Fawcett fed amser a gwaith J 6<5, -0 | dytnhoryn peru ruai aanoeth iu;sai mesur ft clijr.Rji-jad, ar yr hwn yr oedd '*J'T1
OWRDD CHWARTER BEDYDDWYR BEYCHEINIOG.
OWRDD CHWARTER BEDYDDWYR BEYCHEINIOG. Cynraliwyd y cwrdd hwn yn Measvberllan, a? ddyddiau Mawrth a Mercher. Mai lOfed a'r Ileg. Am dri o'r gloch, y dydd cyntaf, wedi ethol y Parch. M. James, gweinidog parchus y lie, i'r gadair lywrddol, cynnaliwrd cynnadledd, yr hon a ddecbreuwyd trwy weddi gan y Parch. S. Thomas, Glyn Elan ae yn yr hon y peaderfyn- wyd — 1. Ein bod yn annog yr eglwys barchus yn Paritycelyn,, i dderbyn y cwrdd chwarter nesaf. 2. Fod y Parch. D. B. Edwards, Porthydwr, i bregethu ar y pwnc yn y cwrdd nesaf, sef y Pwysigrwydd i Gristionogion i lynu yn eu proffes." Ar ol yinddyddan cryn law er ar we-, hanol bynciau perthynol i achos y Cyfryngwr, terfvnwyd y gynnad edd trwv weddi, gan y Parch. D. B. Edwards, Porthydwr. Am 65, yr un dydd, wedi darllen a gweddio -f gan y Parch. J. Jones, Tanvccfn pregethwyd gan yParchn.J.,L,. Evans, Soar; J. Howells, Talgarth (Saesneg), a S. Thomas, Glan Elan. Am ddeg or gloch dydd Mercher, arweiniwyd j gwssanaeth gan y Parch. D. W. Morris. Portt Senni a phreaetliwyd gan y Parchn. D.Howel3s, Glasbury J. G. Phillips, Llanfair fSaesnee) a D'. James, Powtestvll; y diweddaf o'r t.ri ar bwnc y cwrdd, sef, "Rhwymedigaethau yr eglwys mewn perthynas i'r weinidograeth." Am ddau, arweiniwyd y gwasanseth "gan y Parch. D. Howells, Glasbury; a phregethwyd gan v Parchn. 1). Mathias, Llanwrtyd G. IL, Llewellyn, Erwood (Saesneg); a b. B. Edwards, Porthy- dwr. Am chwech, arweiniwvd y gwasanaeth g^n y Parch. S. Themas, Glyn Elan a phregethwyd gan y Parchn. J. Jones, Tanycefn G. H. lilewellyn (Saesneg) aB. W. Morris, Pontsennj. Megys arferol, vr oedd pobl garedig Maesyber- llan "Wedi gwneyd pob darpariaeth angenrheidiol ar gyier y gweinidogion, y cenadon, a'r dyeithr- iaid ond diau i'r gwlaw msetlxlawn a ddisgynai drwy'r oil ddydd Mercher, gadw llawer o ddy- eithriaid rhag dyfod i'r cwrdd. Cafwyd pregethau grymtis, ae efengylaidd gwrandawiad stattid ac I- y arwyddion amlwg 0 bresenoldeb y Meistr Mawr. Gobeithiwn yn hydeius y bydd i Dduw'r nefoedd ardde) y gwirixmeddau a draddodwyder adfywiad i Seion yn y lie, a dychweliad llawer olr gwran- dawwjr i ufydd-dod Sydd yr efen'gyl. G. n. Li., Ysg. O. Y.—Bydded hysbys i bawb y perthyna iddynt vjjpbod, y cynnelir Cymmanfa BrycheÍJtiog yti Saiflis, ar ddyddiau Mawrth a Mereher, Mehefi 7tfid a'r 8fed, ac nid ar y Mawrth a'r Mercher ciOTynol,7yn ol yr hysbysiad yn y Llaw- Jyfr, am y flwyddyn hon. 1 G. £ £ Li. 1
[No title]
TEtB#BAFF DiwyOibdw- — Gosoder rkes p ferched hanner ean' llath oddiwr*h eu gilydd, ac ymddirieder y newydd i'r gyntaf fel cyfrinaeh. PEIWWCH. — Peffiwch a gwario yr hyn oil sydd gen^ch peidiwch a choelio pob peth a| glywOch peidiwch dweyd pol, peth a wyddoch:¡ a pheidwch a gwneuthur pob poth a allsreh. DA3XM5T LLAWBE.—Y mae y dyn sydd yn darllen llawer, acheb lefaru, yn debyg i'r cybydd, yr hwn sydd yn byw iddo ei hun. Yn llys ustusiaid Leeds, dydd Llun diweddaf, cafodd Abraham Crsssley, perchenog yB Hunslet Pottery, ei ddirwyo i £ 16 a'r costeu am gad\f bschgyn i weithio ar ol ehwech yn yr hwyr. DIGON TEBY&.—GofynodS Cyfreithiwr i dyst mewn ilys cy freithiol—" Pa fodd yr ydych yn profi inai bwn ydyw eich cadach ohwi ?" Wrtlj ei .yhiddahgosiad cv&edin, at'r ffaitfc. fod gonyl et^ill yr un fath agW," me^'dai yntau. Nid w< hyny brawf yn y byd,' meddssi y Cyfreithiwr. ''oble did y mae genyi fi un yr un fath cget'y; fy HogdJ yn awr.' "Mae yn idigon tekyg,' "I meddni y tyst, •'obl-^id lledratawwyd mwy nag«r o'i fath odaiarneffi."
RHIL.
RHIL. To a Darlith i'r ysgol.—Dydd Inu, lfai y 5ed, cyfarfu deiliaid yr ysgol yn y ^schoolroom perth- ynol i'r capel, i yfed te. Ar ol y te, gohiriwyd i'r capel i wrandaw darlith ar 1; Addysg Grefydd- ol." gan Dr. Emlyn Jones, Llandudno. Yr oedd y ddarpariaeth deyddol vn ardderchog yn ol ,tystiolaeth pawba gyfranogodd ohoni; ac am y ddarlith, yr oedd yn deilwng o'r Dr. ie, braidd na allem ddywedyd fod y Dr. y ta hwntiddo ei hun y tre hwn. Vr oedd y wledd, yn gorphorel a medclyliol. yn rhodd i'r ysgol gan ei harolygwr, E. Hughes, tsw. Dygodd holl gostau y t6 a'r ddarlith ei hun. Dyma un ddolen yn rhagor yn j n«hadwyn hirfaith gweithredoedd baelionus y boneddwr haelfrydig hwn. Dvlem nodi hefyd mai efe oedd cadeirydd y ddarlith. i ESTRON. I.